Shpërthimet e fundit të fruthit kanë shqetësuar shumë familje. Shumica e personave që janë sëmurë nuk janë vaksinuar kundër fruthit. Kjo është një kujtesë e fortë e rëndësisë për t’u siguruar që fëmijët tuaj të jenë plotësisht të vaksinuar.
“Mendoja se fruthi ishte një sëmundje e lehtë, pse ka alarm tani?”
Fruthi dikur ishte një sëmundje e zakonshme e fëmijërisë dhe pothuajse e pritshme. Ndërsa shumica e fëmijëve u shëruan nga fruthi pa probleme, shumë të tjerë jo. Në disa fëmijë, infeksioni shkaktoi pneumoni dhe në disa, encefalit (infeksion i trurit) dhe madje edhe humbje jete.
Përpara se vaksina e fruthit të ishte e disponueshme në SHBA, çdo vit mesatarisht 450 njerëz vdisnin nga fruthi; shumica e tyre më parë ishin fëmijë të shëndetshëm.
Falë suksesit të vaksinës së fruthit, tani jemi në gjendje t’i mbrojmë fëmijët nga fruthi. Megjithatë, vitet e fundit disa prindër kanë refuzuar ose vonuar vaksinimin e fëmijëve të tyre nga frika ose keqinformimi për sigurinë e vaksinës së fruthit . Kjo do të thotë se ka më shumë fëmijë, adoleshentë dhe të rritur të pavaksinuar në komunitetet tona.
Shpërthimet e fruthit në SHBA
Ka pasur të paktën 3 shpërthime të fruthit të raportuara në Shtetet e Bashkuara në vitin 2025. Kjo përfshin një shpërthim të përhapur në Teksas, ku një fëmijë i pavaksinuar i moshës shkollore ka vdekur nga fruthi.
Zgjedhja për të mos vaksinuar fëmijët tuaj jo vetëm që i bën ata të ndjeshëm ndaj fruthit, por gjithashtu ekspozon fëmijët e tjerë ndaj fruthit. Kjo përfshin foshnjat që janë shumë të vogla për t’u vaksinuar dhe ata që nuk janë në gjendje të vaksinohen për shkak të kushteve të tjera shëndetësore.
Si përhapet fruthi?
Virusi i fruthit përhapet lehtësisht përmes ajrit kur një person i infektuar teshtin ose kollitet dhe dikush aty pranë thith pikat e infektuara. Mund të transmetohet edhe nga kontakti i drejtpërdrejtë me lëngjet nga hunda ose goja e një personi të infektuar.
Cilat janë shenjat dhe simptomat e fruthit?
Simptoma më e njohur e fruthit është një temperaturë shumë e lartë e shoqëruar nga një skuqje me njolla të kuqe ose kafe, megjithëse kjo nuk është simptoma e vetme.
Përpara se të shfaqet skuqja, fëmijët me fruth zhvillojnë simptoma të ngjashme me të ftohtin, duke përfshirë:
- Kollë
- Rrjedhje nga hunda
- Ethe
- Sytë e kuq e të përlotur
Këto simptoma priren të përkeqësohen gjatë 1 deri në 3 ditët e para të sëmundjes.
Kur duhet të bëjnë fëmijët vaksinën kundër fruthit?
Akademia Amerikane e Pediatrisë (AAP), Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve dhe Akademia Amerikane e Mjekëve Familjarë rekomandojnë që fëmijët të marrin vaksinën e fruthit, shytave dhe rubeolës (MMR) në moshën 12-15 muajsh dhe përsëri në moshën 4-6 vjeç. Fëmijët mund ta marrin dozën e dytë më herët nëse është të paktën 28 ditë pas dozës së parë.
Ekziston një vaksinë e kombinuar e quajtur MMRV që përmban si vaksinën kundër lisë së dhenve ashtu edhe MMR. MMRV është një opsion për disa fëmijë nga 12 muaj deri në 12 vjeç.
Po sikur fëmija im të jetë shumë i vogël për vaksinën e fruthit?
Shkalla e lartë e imunizimit në një komunitet mbron ata që janë shumë të vegjël për t’u vaksinuar, përfshirë foshnjat nën moshën 12 muajshe. Këto foshnje janë në rrezikun më të lartë të sëmundjeve të rënda, shtrimit në spital dhe humbjes së jetës për shkak të fruthit.
A është e sigurt vaksina e fruthit?
Po. Efektet anësore të rastit të vaksinës së fruthit përfshijnë ethe, ndjeshmëri në vendin e injektimit dhe skuqje. Efektet anësore të rralla përfshijnë një ulje të përkohshme të trombociteve në gjak. Vaksina e fruthit nuk shkakton autizëm . Marrja e vaksinës së fruthit është shumë më e sigurt se marrja e infeksionit të fruthit.