Prindërimi mund të jetë një udhëtim i jashtëzakonshëm, por definitivisht nuk është pa sfida. Të dish se si të ndihmosh një fëmijë me ankth dhe të dish se kur duhet të ndërhysh nuk është gjithmonë e qartë.
“Ankthi është një pjesë normale dhe e nevojshme e përvojës njerëzore,” thotë Caroline Danda, PhD, psikologe klinike.
Por si të kuptojmë që fëmijët tonë po përjetojnë ankth?
Ja çfarë thonë ekspertët.
Si ndryshon ankthi nga shqetësimi tipik i fëmijërisë?
Shqetësimi dhe stresi janë pjesë e jetës dhe çdo njeri është i detyruar të ndiejë njërën ose tjetrën të paktën një herë në jetë. Çelësi është se sa shqetësimi ose frika e tyre po ndikon në përditshmëri.
Ankthi mund të shfaqet përtej shqetësimeve tipike të fëmijës kur ndërhyn ndjeshëm në jetën e përditshme, shkakton shqetësim të tepruar ose rezulton në simptoma fizike. Ankthi i vazhdueshëm që zgjat për disa javë dhe prish aktivitetet normale është një shkak për shqetësim.
Shoqata Amerikane e Psikologjisë (APA) paralajmëron se ankthi është në rritje tek fëmijët gjatë viteve të fundit, ata gjithashtu vërejnë se kujdesi dhe trajtimi i hershëm, “mund të bëjë një ndryshim të madh në trajektoren e jetës së tyre”.
Por për të arritur atje, ne duhet të dimë se çfarë të kërkojmë së pari.
Shenjat që tregojnë se fëmija juaj mund të ketë ankth
Simptomat më të dukshme të ankthit tek fëmijët është kërkesa për siguri të shtuar deri në atë pikë sa të përpiqen të shmangin situatat apo përvojat. Zemërimi mund të jetë gjithashtu simptomë e ankthit.
Ankthi te fëmijët mund të marrë gjithashtu një manifestim fizik. Këto manifestime mund të përfshijnë pagjumësinë, ndryshimet në oreks dhe mosdëshirën për t’u shoqëruar në të njëjtat mënyra si më parë.
Për shkak se fëmijët janë ende duke u zhvilluar emocionalisht dhe njohës, ata shpesh nuk janë plotësisht të vetëdijshëm ose në gjendje të vendosin me fjalë atë që mendojnë ose ndjejnë.
Disa shenja të tjera përfshijnë:
- Simptoma fizike si dhimbje barku, dhimbje koke, tension i muskujve ose ndjenja e lodhjes.
- Nervozizëm, si ndryshimi i humorit.
- Sjellja e shmangies si shmangia e disa aktiviteteve ose situatave që mund të rrisin ankthin e tyre.
- Çrregullimet e gjumit mund të shfaqen si vështirësi për të fjetur ose për të qëndruar në gjumë.
Si të ndihmoni një fëmijë me ankth
“Së pari, unë do t’i inkurajoja prindërit të jenë të sjellshëm edhe me veten,” thotë psikologia. “Vetëm për shkak se fëmija juaj është në ankth nuk do të thotë që ju jeni një prind i keq ose se keni bërë diçka të gabuar.”
Nëse një prind vëren ankth tek fëmija merrni pak kohë për të kuptuar se çfarë po ndodh me ankthin tek fëmijët. Është si të studiosh për një temë që të ndihmon të mbështesësh më mirë fëmijën tënd.
E gjithë kjo ju ndihmon të jeni në gjendje të flisni për ankthin me fëmijën tuaj, që është një hap i rëndësishëm për të treguar mbështetje. Pasi të jeni gati të flisni me ta, sigurohuni që të dëgjoni me vëmendje për të krijuar një hapësirë të sigurt.
Dëgjojini ata me gjithë vëmendjen dhe pa gjykuar. Ndonjëherë, vetëm një bisedë e mirë mund të bëjë mrekulli.
Taktika dhe këshilla të tjera përfshijnë përdorimin e deklaratave “Unë”, si “Unë jam i shqetësuar” për të shprehur se si ndiheni, gjë që ndihmon për t’i mbajtur gjërat miqësore dhe pa faj.
Dhe mos harroni të bëni pyetje të hapura në mënyrë që fëmija juaj të dijë se jeni vërtet të interesuar për mendimet dhe ndjenjat e tij. Në këtë mënyrë, ju po krijoni një hapësirë të ngrohtë dhe mbështetëse për një bisedë zemër më zemër.
Mënyra më e keqe për t’iu përgjigjur ankthit është të thuash se nuk është një punë e madhe ose t’i bësh të ndihen keq për ankthin.
Fëmijët nuk zgjedhin të jenë të shqetësuar, ankthi thjesht shfaqet. Përdorimi i fjalëve të tilla si duhet (p.sh., duhet të qetësoheni) shpesh i bën fëmijët të ndihen më keq dhe krijon mbrojtje.
Në vend të kësaj, psikologët sugjerojnë që prindërit të mësojnë të ngadalësojnë shpejtësinë, të kalojnë në qetësi kur munden gjatë momenteve të ankthit.
Po kështu, ju mund t’u thoni atyre, ‘Unë do të marr frymë thellë dhe më pas ne mund të kuptojmë hapat e ardhshëm’ dhe ata mund të ndjekin shembullin tuaj”. “Disa fëmijë vlerësojnë një përqafim për disa minuta përpara se të diskutojnë më tej një situatë.”
Si të kërkoni ndihmë
Prindërit mund t’i drejtohen shkollës së fëmijës, jo vetëm për t’i bërë të vetëdijshëm për ankthin që po përjeton fëmija, por edhe sepse ata mund të jenë në gjendje të ndihmojnë në lehtësimin e frikës.
Burimet shtesë mund të përfshijnë bisedën me pediatrin ose mjekun e familjes dhe terapia mund të jetë gjithashtu një përfitim për disa.
Të dish se çfarë të kërkosh, si të ndihmosh dhe kur të kontaktosh me profesionistët mund t’i bëjë të gjithë të ndihen të mbështetur. Dhe kjo është gjithmonë një gjë e mirë./Gazeta Shëndeti
