Vlerësohet se 1 në 31 fëmijë amerikanë kanë autizëm , sipas një raporti të ri të Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC). Sipas të dhënave të vitit 2022, rreth 1 në 31 fëmijë 8-vjeçarë janë diagnostikuar me çrregullim të spektrit të autizmit (ASD), krahasuar me 1 në 36 në vitin 2020 dhe 1 në 150 në vitin 2000.
Raporti tregon gjithashtu se autizmi është 3.4 herë më i përhapur tek djemtë sesa tek vajzat, ndërsa vetëm më pak se 40% e fëmijëve me ASD kanë edhe aftësi të kufizuara intelektuale.
Ka gjithashtu diferenca racore dhe etnike, ku norma më e lartë u regjistrua tek fëmijët aziatikë dhe ata indigjenë amerikanë, ndërsa më e ulëta tek fëmijët e bardhë.
Sipas drejtueses së divizionit për zhvillimin njerëzor në CDC, Dr. Karyl Rattay, ndryshimet midis shteteve tregojnë për qasje të ndryshme në shërbime diagnostikuese dhe të hershme.
Ndërkohë, sekretari i Shëndetësisë, Robert F. Kennedy Jr., ka premtuar se deri në shtator do të fillojë kërkime për të identifikuar shkaqet e “epidemisë së autizmit”, siç e quan, duke premtuar përfshirjen e shkencëtarëve më të mirë në botë për të zbuluar origjinën e këtij fenomeni.
Çfarë është autizmi?
Autizmi është një paaftësi zhvillimore e shkaktuar nga ndryshimet në tru. Ka shumë simptoma të mundshme, shumë prej të cilave mbivendosen me diagnoza të tjera. Ato mund të përfshijnë vonesa në gjuhë dhe mësim, tërheqje sociale dhe emocionale dhe një nevojë të pazakontë për rutinë.
Për dekada, diagnoza ishte e rrallë, e dhënë vetëm për fëmijët me probleme të rënda në komunikim ose shoqërim dhe ata me sjellje të pazakonta, të përsëritura.
Deri në fillim të viteve 1990, vetëm 1 në 10,000 fëmijë u diagnostikua me autizëm. Rreth asaj kohe, termi u bë një stenografi për një grup kushtesh më të buta, të njohura si “çrregullime të spektrit të autizmit”, dhe numri i fëmijëve të etiketuar se kishin një formë të autizmit filloi të rritet.
Në dekadën e parë të këtij shekulli, vlerësimi u rrit në 1 në 150. Në vitin 2018, ishte 1 në 44. Në vitin 2020, ishte deri në 1 në 36.
Pse po rritet numri i autizmit?
Zyrtarët shëndetësorë kryesisht ia atribuojnë rritjen e shifrave të autizmit njohjes më të mirë të rasteve përmes shqyrtimit të gjerë dhe diagnostikimit më të mirë.
Nuk ka analiza gjaku apo biologjike për autizmin. Diagnostikohet duke bërë gjykime për sjelljen e një fëmije dhe ka pasur një shpërthim në trajtimin dhe shërbimet e lidhura me autizmin për fëmijët.
Afërsisht dy dekada më parë, studimet nga CDC dhe të tjerët përjashtuan vaksinat e fëmijërisë si një shkak të autizmit. Që atëherë, shumë kërkime kanë shqyrtuar një sërë shpjegimesh të tjera të mundshme, duke përfshirë gjenetikën, moshën e babait, peshën e nënës dhe nëse ajo kishte diabet dhe ekspozimin ndaj kimikateve të caktuara.
Disa studiues kanë teorizuar se mund të jetë një sërë gjërash – ndoshta një predispozitë biologjike e shkaktuar nga një lloj ekspozimi toksik.
