Çfarë është rozmarina?
Rozmarina është një barishte me gjethe shumë aromatike. Përdoret gjerësisht në kuzhinën mesdhetare. Përveç përdorimeve të shumta në kuzhinë, rozmarina është përdorur për mijëra vjet për të trajtuar një sërë sëmundjesh, duke përfshirë problemet e tretjes, dhimbjet e kokës, pagjumësinë, dhimbjet reumatike dhe si një tonik për të përmirësuar mirëqenien fizike, emocionale dhe mendore. Rozmarina përmban mbi 50 fitokemikale të ndryshme të lidhura me përfitime të ndryshme shëndetësore.
Përfitimet shëndetësore të rozmarinës
- Mund të ndihmojë në mbajtjen e trurit të shëndetshëm
- Mund të përmirësojë kujtesën
- Ndihmon tretjen
- Mund t’ju ndihmojë të qëndroni vigjilent
- Mund të ndihmojë në luftimin e halitozës, prishjes së dhëmbëve dhe sëmundjes së mishrave të dhëmbëve
- Mund të ndihmojë në lehtësimin e stresit, ankthit dhe depresionit
- Mund të ofrojë mbrojtje kundër disa llojeve të kancerit
- Mund të ndihmojë në mbështetjen e sistemit imunitar
- Mund të ndihmojë në mbajtjen e trurit të shëndetshëm
Rënia kognitive, e cila ndodh kryesisht me kalimin e moshës, mendohet se shkaktohet pjesërisht nga dëmtimi i qelizave të trurit nga radikalet e lira (molekula të dëmshme që gjenden në mjedisin tonë, ushqim dhe madje të çliruara nga sistemi ynë imunitar). Studimet tregojnë se acidi karnozik dhe acidi rosmarinik – fitokimikatet që gjenden në rozmarinë – mund të ndihmojnë në neutralizimin e radikaleve të lira dhe shkencëtarët besojnë se kjo mund të ndihmojë në mbajtjen e trurit të shëndetshëm.
- Mund të përmirësojë kujtesën
Humbja e kujtesës lidhet gjithashtu me plakjen e trurit dhe dëmtimin nga stresi oksidativ. Përsëri besohet se antioksidantët e rozmarinës ndihmojnë në luftimin e këtij dëmtimi dhe mbrojnë nga humbja e kujtesës. Edhe pse shumica e hulumtimit është bërë tek minjtë, ka disa studime që sugjerojnë se rozmarina mund të ndihmojë në përmirësimin e kujtesës dhe të mësuarit tek njerëzit.
- Mund të ndihmojë tretjen
Një nga arsyet që rozmarina kombinohet tradicionalisht me mishin e qengjit është sepse mendohet se stimulon mëlçinë për të prodhuar biliare, e cila ndihmon trupin të tresë yndyrën. Studimet e kryera në minj tregojnë se ekstrakti i rozmarinës mund të ndihmojë në reduktimin e inflamacionit në traktin tretës, gjë që sugjeron se mund të jetë e dobishme për njerëzit që vuajnë nga sëmundje inflamatore të zorrëve si IBS (Sindroma e Zorrës së Irrituar). Naturopatët shpesh rekomandojnë çaj rozmarine për të ndihmuar në lehtësimin e simptomave të dispepsisë, duke përfshirë fryrjen dhe ngërçet e stomakut.
- Mund t’ju ndihmojë të qëndroni vigjilent
Jeni në sezon provimesh apo keni një udhëtim të gjatë përpara? Për të mos ndier përgjumje, provoni të nuhasni vaj rozmarine. Një studim i kryer mbi infermierët që punonin në turne të natës zbuloi se grupit që iu dha një pikë vaj esencial rozmarine për të thithur ndihej më pak i përgjumur dhe më vigjilent.
- Mund të ndihmojë në luftimin e erës së keqe të gojës dhe luftimin e sëmundjeve dentare
Fitokimikatet në rozmarinë besohet se kanë një efekt antibakterial që mund të ndihmojë në neutralizimin e baktereve përgjegjëse për erën e keqe të gojës. Gargara me një përzierje të ujit të ngrohtë me 1 pikë vaj rozmarine thuhet se ndihmon në mbrojtjen kundër problemeve të tjera si prishja e dhëmbëve dhe gingiviti. Një studim në të cilin njerëzve iu kërkua të përdornin një pastë dhëmbësh që përmban ekstrakt rozmarine zbuloi se grupi që përdorte pastën e dhëmbëve me rozmarinë kishte më pak gjakderdhje të mishrave të dhëmbëve dhe pllakëza, sesa grupi që përdorte një pastë tjetër dhëmbësh.
- Mund të ndihmojë në lehtësimin e stresit, ankthit dhe depresionit
Disa studime kanë treguar se fitokimikatet, të quajtura polifenole, në rozmarinë kanë veti antidepresive dhe kundër ankthit, prandaj thithja e vajit të rozmarinës ndonjëherë rekomandohet si një trajtim për stresin. Mekanizmi me të cilin funksionon nuk është kuptuar plotësisht, por disa studime sugjerojnë se ndihmon në uljen e niveleve të hormonit të stresit, kortizolit dhe rritjen e niveleve të hormonit të ndjenjës së mirë (dopaminës) në tru.
- Mund të ofrojë mbrojtje kundër disa llojeve të kancerit
Acidi karnozik, një nga shumë fitokimikatet që gjenden në rozmarinë, njihet si një antioksidant i fuqishëm. Disa studime sugjerojnë se mund të ndihmojë në ngadalësimin e rritjes së qelizave kancerogjene në trup dhe të zvogëlojë rrezikun e zhvillimit të tumoreve.
- Mund të ndihmojë në mbështetjen e sistemit imunitar
Fitokimikatet acidi karnozik dhe acidet rosmarinike që gjenden në rozmarinë kanë veti antibakteriale, antivirale dhe antifungale dhe janë aktive kundër një sërë bakteresh të zakonshme.